Voor wie is economie?

Tachibanaki (2006) schrijft dat het standpunt dat gelijke equity (gelijke distributie van inkomen) opgeofferd moet worden om efficiency (zoals de groei van de economie) te behalen een veel besproken kwestie in economische discussies is. Dat het tot debat komt dat Japan een ongelijker wordt op het gebied van inkomen gaat in tegen “a popular belief that Japan is a country of equality”. Tachibanaki geeft niet aan wie dit denkt en waarom het populair is geworden om zo te denken, maar wel dat het percentage van mensen die leven in armoede laag lag voor lange tijd en er geloofd werd dat er een grote mate van gelijkheid was in inkomstendistributie (Tachibanaki 2006, 1). Jones (2007) geeft aan dat in 1976 de OECD gegevens van Japan vergeleken werd met Noorwegen en Zweden met als conclusie dat Japan een samenleving was met zeer gelijke inkomstendistributie.      

Echter is er aangetoond bij dit onderzoek dat delen van de populatie buiten bekijk zijn gebleven en het dus niet zeker is of er in 1976 al een gelijke verdeling was, en of dat nu voor een grote verandering heeft gezorgd (Jones 2007, 5). Het is wel duidelijk dat Japan economisch gezien gegroeid is als derde op de lijst van grootste economieën. Waarbij Inoue (1993) aantoont dat de communality een belangrijk onderdeel van de Japanse cultuur is geweest en heeft geholpen het land na de tweede wereldoorlog een grote welvaart spurt te geven (Inoue 1993, 520). Bij communality of communitarism de ligt de focus bij de common good in plaats van individuele rechten, verlangens etc (Inoue 1993, 524).  Het gevoel voor saamhorigheid heeft er dan ook voor gezorgd dat Japan nu de derde op de lijst is van de grootse economieën ter wereld[1].

Een frictie zou dus kunnen zijn dat door communality Japanners niet in opstand komen voor meer individuele rechten (Inoue 1993, 532). Dit is echter een platte manier van kijken. Het kan niet zo zijn dat een kloof tussen arm en rijk groter is geworden door het denken in ‘we’ in plaats van ‘ik’. Waarom is de common good niet vanuit de Japanse overheid een besproken onderwerp en probleem? Waarom wordt de welvaart van Japanners niet voorop gesteld? Het behouden van de uniekheid van Japan staat vooraan, maar het onderhouden van deze uniekheid lijkt volledig in economische groei te verloederen. Waar ligt het pijnpunt? Waarom wordt er niet gerebelleerd?

De economische groei heeft er echter paradoxaal voor gezorgd dat de kloof tussen de armsten en rijksten ontstaan is (Jones 2007, 6). Communality heeft dus wel voor de groei van economie gezorgd maar uiteindelijk niet voor gelijkere welvaart en dus de common good. Deze paradoxale verhouding zie je ook terug in de wetten rondom kindergeboorte. Toshihiro Nikai, secretaris generaal van de LDP kondigde aan dat mensen die het in overweging nemen om geen kinderen te nemen zelfzuchtig zijn in het licht van de demografische crisis[2]. Waarbij aan de andere kant wetten het ingewikkeld zijn door traditionele ideeën over man vrouw verhoudingen en daardoor financieel moeilijker maken om babymakerij te stimuleren. Sociale immobiliteit lijkt eerder de norm te zijn in Japan. Om de kinderen toch de beste kansen te geven lijkt het nodig dat kinderen deel nemen aan dure opleidingen[3]. Is het zo dat de  ‘beste’ mogelijkheden aan een kind bieden (ook naar de buitenwereld toe) belangrijker zijn dan zelf ouder willen zijn?

Een oplossing van vergrijzing, kinderloosheid en klassenverschillen lijkt het invoeren van toerisme te zijn. Abe wil in 2020 40 miljoen toeristen binnenhalen, ook middels de olympische spelen van 2020[4]. Hiermee wil Abe het BBP verhogen, dit is goed voor de economie[5]. Maar voor wie is die economie?

Merel Maan


[1] https://www.nippon.com/en/features/h00072/

[2] https://www.japantimes.co.jp/news/2018/07/13/business/poverty-japan-underclass-struggles-achieve-upward-mobility/#.XERpv89KiRu

[3] https://www.borgenproject.org/hidden-poverty-in-japan/

[4] https://www.japantimes.co.jp/news/2018/08/31/national/politics-diplomacy/abe-vows-efforts-reach-40-million-tourism-goal-2020/

[5] https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-10-18/japan-s-2020-tourist-target-could-be-a-challenge-for-abe-chart

Inoue, T. (1993). The poverty of rights-blind communality: looking through the window of Japan. BYU L. Rev., 517.

Jones, R. S. (2007). Income inequality, poverty and social spending in Japan.

Tachibanaki, T. (2006). Inequality and poverty in Japan. The Japanese Economic Review57(1), 1-27.