Dag 8: Buitenlanders

Opvallend is dat Japan buitenlanders weert. In Kyoto is nog geen 1% Westers en de meesten daarvan komen uit Korea. Ondanks de krimpende bevolking, een slordige 0,2% per jaar en ondanks de snel afnemende werkende bevolking die in 10 jaar tijd geslonken is van 87 miljoen naar 77 miljoen. Hoewel de visumeisen wat zijn versoepeld, is het nog altijd zo dat je een werkvisum van max 5 jaar kunt krijgen en dat je familie niet mee mag. Het beste is met een Japan(er)se trouwen en een kind krijgen. Dat telt voor 25% van de permanente visa lees ik ergens. Qua opvang van vluchtelingen staat Japan boven aan de lijst van gastvrije landen. In 2018 werden er 10 opgenomen. Zelfs Australië bakt het niet zo bruin. Ik lees ook dat Wilders en zijn aanhang hier gelukkig zou worden. Van de 125 miljoen inwoners zijn er maar 10.000 moslim. Er is een anti moslim beleid. Trump zou moeten verhuizen, in Japan zou hij gelukkig worden en dat zonder muur.

Op Wikipedia, de bron van alle gemanipuleerde wijsheid lezen we: “Japan has historically been one of the world’s most generous donors to refugee relief and resettlement programs oversea.” Onze premier heeft het niet van een vreemde. Om dan vrolijk te melden dat van de 10.000 asielverzoeken die er jaarlijks de afgelopen 10 jaar zijn gedaan er toch zeker 15 per jaar zijn gehonoreerd.    Kennelijk bestaat er consensus over buitenlanders binnen het eilandenrijk. In de Volkskrant vind ik nog een artikel van 9 december 2018 dat meldt dat het beleid versoepeld wordt er mogen er meer komen werken. De drijfveren zouden economisch zijn. Vooral het ontbreken van enige tekst over immigratie naar Japan op internet is boeiend. Nauwelijks commentaar van links noch rechts. Wikipedia zwijgt op dit punt in alle talen al weet het te melden dat 98,5% van de inwoners Japans is, wat een slordige 1,5% buitenlanders overlaat, waarvan volgens sommige bronnen de meester Koreanen zijn. Ik vind nergens een verweer voor dit beleid. Nergens enige verwijzing naar de rationalisaties achter het beleid. Dat is opvallend. Geen kritikasters of protesten, zoals de Hongaarse, de Amerikaanse of de Australische beleidsmakers wel ten deel vallen. Het internet heeft over wel commentaar op. Dat Japan zo homofoob is geworden, is nergens te vinden. De Wikipediapagina over Japanse immigratie oogt als een hagiografische tekst voor een merk wasmiddel dat je niet zou willen hebben. 

Voor de Tweede Wereldoorlog is dat anders geweest, getuige de romans van Junichiro Tanizaki. Omgaan met de in Tokyo wonende Westerlingen is dan heel hip, zoals in de roman Naomi uit 1924. De romans verwijzen ook nauwelijks naar de Japanse literaire of culturele traditie. De rolmodellen komen uit de Amerikaanse films, en ergens staat de wonderlijke zin dat de held zich zou willen gedragen zoals Don José die Carmen vermoord in de gelijknamige opera. De roman begint met de opmerking: As Japan grows increasingly cosmopolitan, Japanese and foreigners are eagerly mingling with one another; all sorts of new doctrines and philosophies are being introduced; and both men and women are adopting up-to-date Western fashions.

Ook het toerisme uit westerse landen lijkt mondjesmaat. Als je rekent dat Nederland mag rekenen op 18 miljoen toeristen per jaar en dat het nog wel even doorstijgt is de trotse melding dat Japan er 16 miljoen heeft mogen verwelkomen verdacht. Daarvan is driekwart Aziatisch met een zwaartepunt in Korea. Althans allemaal volgens Internet. Zelf komen we nauwelijks blanke toeristen tegen.

Wat ons wel opvalt is dat heel veel ook in het Engels staat en dat de menu’s in de meeste restaurants ook Engels zijn. Populair zijn de plaatjesmenus. Onduidelijke foto’s doen je vertwijfeld er eentje aanwijzen. Niet overal maar wel heel veel. Vreemde discrepantie om voor een jaarlijkse toevloed van pakweg 4 miljoen westerse toeristen zo je best te doen om het toch toegankelijk te maken. Ik neem ten minste aan dat de Koreanen en de Japanners elkaar beter “verstaan”. Maar goed, al zou het voor alle toeristen zijn, dan nog praat je over een minder dan minderheid.

Het lijkt erop dat ze liever geen Westerse uitenlanders zien, maar als ze er dan zijn, laten we dan maar ons best doen. Ik moet denken aan de gerant in het sake-café. Een van de sakes vond ik erg lekker dus ik vroeg of ik die ergens kon kopen. De verder prima Engelssprekende bediende zei dat ze het direct van de producent betrokken. Jammer dan. Vlak voordat we weg gingen herstelde de gerant het fakenews. Ze gaf het adres van een Sake winkel, gaf de locatie van een Tempel waar je ook Sake kon krijgen en gaf in het Japans en Engels de naam van de sake. Dat had niet gehoeven, want wie waren wij dat we er wat van konden vinden? Opvallend was dat ik deze bediende een compliment had gegeven omdat hij zo uitstekend Engels sprak. Zijn antwoord was: “It is still a long way to go.” Zouden ze die ambiguïteit nou expres doen? Of zijn ze echt op weg naar een andere samenleving?

Wat onszelf betreft het valt ons op dat we niet worden waargenomen. We zitten als enige blanken in de Metro en niemand reageert op ons. Zelfs onze kleine blonde dood van 8 is geen reden voor enig vrouwelijk schoon om op hem te reageren hetgeen in alle andere Aziatische landen waar we geweest zijn uitbundig gebeurde. Overigens in alle landen. Een kind dat dat bovendien blond is en blauwe ogen heeft is een blikvanger en de behoefte om het aan te raken in sommige landen ongekend heftig. Storm was 8 toen we een paar maanden in Vietnam verbleven. Hij werd gek van al die Vietnamezen die aan hem wilden zitten. En door onze gewoonte om van gebaande paden af te wijken kwamen we vaak op plekken waar weinig of geen toeristen kwamen. Hele dorpen liepen uit in Cambodja. In China waren we in kleine dorpjes het middelpunt van nieuwsgierige horden. Maar in Japan worden we op zijn gunstigst gezegd volledig met rust gelaten.

In voorkomende gevallen worden we wel geholpen. Als het Metro systeem even te ingewikkeld is, schieten ze te hulp. Maar verder? Voor wat betreft eten is dat het meest interessant om naar plekken te gaan waar ze geen woord Japans praten en waar ze geen plaatjesmenus hebben. Jammer wel dat ook hier google translate uitkomst biedt. Maar het lukt altijd.

Ze vinden wel dat buitenlanders zich dienen aan te passen aan hun ongeschreven regels. En als je dat niet weet of denkt te kunnen overtreden, zullen ze je “beleefd” de ruimte ontnemen. Zo wordt het niet geapprecieerd dat je loopt en eet. Dat heb ik geweten op de Nishiki markt. Het minuscule kleine bekertje met Dashi dat ik kreeg, werd uit mijn handen genomen toen ik een stap naar uiten wilde doen. Het idee dat virtuele kruisbestuiving het Jargon vitaliseert zal hier geen bodem vinden. En dan te bedenken dat we een matcha-ijsje hebben lopen eten in de wijk Ginza in Tokyo. Dat we nog leven…