The Faketory working, researching and making art in Amsterdam: What do you contribute to the world?
Japan, The ambiguous and me. Zo noemt Kenzabaru Oe zijn lezing als laureaat van de Nobelprijs in 1994. In zijn verhaal tracht hij die ambiguïteit onder woorden te brengen. Continue reading “Dag 1: Japan, The ambiguous and me.”
Emperor Meiji besluit in 1886: Knowledge shall be sought all over the world, and thereby the foundations of imperial rule shall be strengthened. Continue reading “Dag 2: Knowledge shall be sought all over the world”
Het ontraadselen van het warme bad van de Japanse Samenleving. Dat lijkt de opdracht. Dat ze ondoorgrondelijk zijn, zoals het vooroordeel stelt, lijkt me ook een vorm van gebrek aan aandacht. Continue reading “Dag 4: Het ontraadselen van het warme bad van de Japanse Samenleving”
Governmentality: the way governments try to produce the citizen best suited to fulfill those governments’ policies (Foucault 1991). Oftewel, de kunst van het regeren.
Ergens is een mix ontstaan tussen wat de Japanners het Westen noemen en het traditionele Japan. Het ziet er in Tokyo en Kyoto uit als een Westerse wereld met Japanse trekken. Continue reading “Dag 6: Koffie en Sake 酒”
Opvallend is dat Japan buitenlanders weert. In Kyoto is nog geen 1% Westers en de meesten daarvan komen uit Korea. Continue reading “Dag 8: Buitenlanders”
Op nieuwjaarsdag is het de dag dat mensen naar schrijnen en tempels gaan om hun rituelen te beoefenen. Wie zijn wij om dat dan niet te doen? Er zijn 1600 tempels en schrijnen in Kyoto. Dus als we willen… Continue reading “Dag 10: Ishikawa Jōzan”
Een kas in de botanische tuin van Kyoto met een afdeling “Perennial and Useful Plants Garden” “Plants that we can use for our benefit,” lees ik. Continue reading “Dag 14: Translation is always a treason”
De vraag is hoe je een land en zijn volk onderzoekt. Of in het algemeen, hoe je sociale verbanden en samenlevingen onderzoekt.
Continue reading “Dag 17: Leren kijken is een van de lastigste dingen die een mens te doen heeft”
We begonnen de reis naar Japan met een verhaal over ambiguïteit. En een verhaal over liminaliteit. Over ons beeld van Japan middels de boeken die we gelezen hadden, de films die we gezien hadden en in minder mate de terrouristische informatie uit gidsjes. Als je die laatste zou moeten geloven, dan is Japan een aaneenschakeling van oude tempels en een overdadige historie.
Continue reading “Dag 27 Ambigu”
Ed van de Elsken kreeg op zijn 63ste prostaatkanker en was op zijn 65ste overleden in 1990. Hoe kan ik over Japan schrijven en geen enkele keer deze inspirator en groot mens noemen? Ed van der Elsken is 15 keer in Japan geweest. Hij zegt dat hij in die periode wel 2 jaar over straat gezworven heeft met zijn camera. Vanaf 1959, mijn geboortejaar. Een boek met alles wat je aan mensen op straat tegenkomt was het resultaat en voordat hij stierf was hij druk bezig een overzichtsexpositie te maken van al zijn werk in Japan. Ik meen in zijn laatste film, Bye (1990), die over zijn eigen dood en aftakeling gaat, doet ie een oproep aan iedereen die kunst wil maken om minimaal een keer naar Japan te gaan. Desnoods beroof je een bank, zegt hij dan, maar ga. Dat leek me een goed plan, ik zoek nog een paar maatjes voor de volgende keer, want de huidige banken zijn niet zo geëquipeerd voor een ludieke overval. Alleen wat dorre adviseurs in geldzaken zonder mandaat, maar geen cent meer te bekennen. Andersom zijn ze daar de beste in.
Continue reading “Dag 29: Laat je zelf zien”
Natuurlijk kent iedereen de uitstekende vertaling van het boek La condition humaine uit 1933 dat onovertreffelijk vertaald werd door E. Du Perron, als het menselijk tekort, de niet zo fortuinlijke vriend van Menno ter Braak.
Continue reading “Dag 34: Heat”
We zijn nog een dag naar Osaka gegaan. Het eten in Japan is anders dan in de rest van de wereld, maar zeker dat wat ze maken in de terrouristenplekken in Kyoto, heeft de neiging om zich aan te passen aan wat de restauranthouders denken dat terrouristen willen. Daarnaast is het wel een keuken met duizenden liflafjes en is de smaak van dashi, umami, de vijfde smaak, naast zoet zuur bitter en zout, maar de keuken is voor ons wat ongedifferentieerd. Ook hier mierenneuken op de vierkante millimeter. De typische eigenschap van echt verse vis is dat het smaakloos en geurloos is. Dus sashimi en shushi zijn op hun best als je alleen de textuur hebt om het verschil te merken tussen de 100den soorten vis en schelpdieren die ze hier serveren. Hoe smaaklozer hoe beter. En hier hebben ze de beste. Je wilt nergens op de wereld meer sashimi, als je het in Osaka of Tokyo hebt gegeten. De variëteit is onovertroffen en in sommige gevallen leeft de vis of het beest nog, en dan niet bij wijs van spreken. Honit soit que mal y pense, want wij eten ook oesters.
Continue reading “Dag 35: La condition humaine”
Hiroshima mon amour. 75 jaar geleden vielen twee atoombommen op Nagasaki en Hiroshima. Dat is inmiddels zo lang geleden dat het geschiedenis is geworden. Niets van wat we zien in onze reis van 6 weken wijst naar deze gebeurtenissen.
Dat geldt overigens voor alle gebreken die de mensheid op andere plekken openlijk kwellen. Geen zwervers, geen armoe, geen sexuele uitbuiting, geen misdaad, geen ernstige ziekten. Ooit waren de Yakuza, de Japanse maffia, een duidelijk deel van het Japanse straatbeeld. Nu is het een misdaad om lid te zijn van de Yakuza en dus zie je die niet meer. Maar betekent dat ook dat ze weg zijn? In veel films zie je geweld door jongeren tegen bejaarden en zwervers, zoals in de film Tokyo Godfathers uit 2003. Twee gestalts waarvan we niet kunnen uitmaken wat er gebeurt en wat niet, anders dan dat we het ons zouden kunnen voorstellen. Geen Yakuza meer? Heeft Takeshi Kitano dan al zijn films uit zijn duim gezogen? Volgens de media wel. Ik lees allerlei zoetsappige verhalen over ex yakuza die aan het soliciteren zijn en hun tatoeages weg laten branden en andere die nu een Udon restaurant hebben.
Continue reading “Dag 38: Hiroshima mon amour”